Hiện tượng “Gãy” sau Mega Sale và kế hoạch chuẩn bị cho mùa cao điểm nhất của sàn TMDT

Chào các bạn, qua quan sát và những buổi chia sẻ của mình với anh em làm nghề, cũng như việc nhìn vào thực trạng của công ty hiện tại, mình thấy các vị trí trong ngành Ecommerce, sàn TMDT hiện đang khá HOT, đặc biệt là khối kinh doanh & marketing. Khi mà nhân sự vào ra liên tục và đơn vị cũng muốn tuyển người có kinh nghiệm để làm một cách bài bản và chuyên nghiệp

Các vị trí ở khối Commercial & Marketing (như mình là Marketing Planner này), công việc sẽ không hào nhoáng, không fancy mà ngược lại, nó cực kì thực dụng khi mọi nỗ lực đều để bổ trợ cho câu chuyện tổng qua – là doanh số.

Và trong giai đoạn Covid, mình đã và đang chứng kiến các doanh nghiệp đang loay hoay chuyển dịch lên sàn TMDT với rất nhiều bài toán khó giải, và cũng rất nhiều doanh nghiệp bức phá với chiến lược chọn sàn làm điểm khởi đầu.

Shopee mới chỉ vào Vietnam năm 2016. Các Agency chuyên nghiệp về sàn như OnPoint hay Jetcommerce cũng chỉ mới vừa 2017 hay 2018. Thị trường Ecommerce sàn thương mại điện tử cũng chỉ mới thực sự bùng nổ vài năm trở lại đây. Tỉ trọng kênh sàn TMDT của các doanh nghiệp lớn hiện tại cũng chỉ chiếm trên dưới 10%.

Sàn TMDT sinh ra buộc nhà bán hàng phải theo đuổi một cuộc chơi hoàn toàn khác.

Ở góc độ các doanh nghiệp & thương hiệu lớn, bộ máy có thể khá cồng kềnh và chuyển dịch Online quá nhanh khiến họ chậm thích nghi  (có thể về nguồn lực hoặc chuyển đổi mô hình). Từ đó mới sinh ra các khái niệm Enabler Agency như Onpoint hoặc Jetcommerce  (là một bên thứ ba làm nhiệm vụ phân phối sản phẩm của nhà sản xuất trên sàn TMDT).

• Các công ty này sẵn sàng đầu tư một lượng lớn ngân sách để cạnh tranh với nhau trên sàn. Chỉ tính riêng hạng mục Marketing nội sàn đã là hàng chục ngàn đô cho mỗi chiến dịch Mega Sale (bạn có thể liên hệ Shopee hoặc Lazada để xem các gói Marketing Solution của họ bán, dao động từ vài ngàn đến vài chục ngàn).
• Vẫn như các kênh khác họ chơi bài toán Market Leader

Kênh sàn TMDT trong các doanh nghiệp trên mình thấy vẫn nằm trong trong kênh Modern Trade (kênh thương mại hiện đại) hoặc Sale. Những người làm ở các model này, được trải nghiệm hầu hế các ngóc ngách của sàn (vì được làm trực tiếp với nhân sự KAM của sàn, nắm toàn bộ công cụ, vận hành hết toàn bộ các gói giải pháp Marketing từ ngàn đến chục ngàn đô và hiểu khách hàng trên sàn rất rõ do các phân tích được gửi từ Sàn, đặc biệt trải qua các kì Mega Sale với doanh thu gấp 20 đến 30 lần ngày thường)

Ở góc độ doanh nghiệp tầm trung hoặc vừa và nhỏ thì tiếp cận với sàn nhanh hơn do bộ máy và quy trình không quá cồng kềnh, nhưng cũng gặp phải những khó khắn nhất định đặc biệt là câu chuyện chiến lược đồng bộ các kênh bán & không tuyển được nhân sự thực thi có chuyên môn bài bản.

• Hơn nữa, chơi được game của sàn thì phải nắm được luật của sàn. Sẽ không còn là câu chuyện vít ads, hay content is king mà là câu chuyện chất lượng sản phẩm & trải nghiệm khách hàng.
• Phần nữa, doanh số ở trên sàn đối với những doanh nghiệp này ở giai đoạn đầu có thể thấp hơn so với  kênh truyền thống offline & social. Và khối lượng công việc đôi khi nhiều hơn nhiều lần. Cộng với việc chưa thực sự tìm ra hướng đi, nên thường bị đụng tường.

Người làm sàn được phân chia công việc không rõ ràng, thường cân luôn marketing, promotion, digital, product planning, P&L Cashflow… đôi khi cả thiết kế…và dĩ nhiên, KPI là doanh số. là Profit dẫn đến 1 áp lực vô hình cho các bạn mới bắt đầu. Các bạn có kinh nghiệm thì tuyển không được.

Hiện tượng nhân sự bị “Gãy” sau mỗi Mega Sale

Có người chị đồng nghiệp của mình từ Lazada qua và cả một đứa em từ On-Point hiện làm công ty mình đều thốt lên đúng 1 câu về chuyện nghề Ecom:

“Làm ở Lazada / OnPoint trong 6 tháng giống như làm 1 năm ở ngoài”

Câu nói này, nghe có vẻ vui vui nhưng bạn cũng có thể hiểu 1 phần khối lượng công việc & tần suất làm việc của dân trong ngành này là như thế nào. Một vài mặt trái như:

• Thức khuya đến là full cả 1 ngày và thức đến 2H 3H sáng ngày thứ 6 và lên công ty làm vào ngày thứ 7 hoặc cả chủ nhật là chuyện rất rất rất bình thường (trong các kì Mega Sale). Bất kể bạn làm Client hay Sàn hay Agency, tất cả đều nằm trong cái guồng quay đó.
• Áp lực doanh số và tăng trưởng là khủng khiếp. Cũng bao nhiêu đó nhân sự (thậm chí ít hơn). Nhưng KPI doanh số năm nay đã gấp đôi so với năm ngoái. Hoặc một project khác của mình, doanh số mỗi tháng luôn x3 so với tháng trước, nhưng nó vẫn không đạt được kế hoạch @@.
• Thị trường thay đổi chóng mặt. Không còn nhiều câu chuyện cạnh tranh về giá nữa, khách hàng ngày càng thông minh hơn và đòi hỏi nhiều hơn, thị trường mỗi lúc mỗi tăng và nhà bán hàng nhảy vào cuộc chơi mỗi lúc mỗi nhiều. Xu hướng người tiêu dùng thay đổi kéo theo rất rất nhiều sự thay đổi về cách làm cũng như chiến lược. Nếu như năm ngoái, là câu chuyện booking Kols, năm nay thì là câu chuyện livestream, TikTok đang được ưa chuộng, rồi câu chuyện KOC thay vì KOLs….

Tần suất chiến dịch ngày càng dày đặc vào giai đoạn cuốn năm. Và nếu các ngày Sale rơi vào cuối tuần. Sau Mega Sale, vì quá căng thẳng và áp lực nên thường nhân sự sẽ mất mood làm việc. Mình gọi đó là hiện tượng Gãy. Gãy về mặt tinh thần, Gãy về mặt thể chất.

Nếu doanh số về đúng target đặt ra, thì có thể mọi người sẽ rất vui, giống như việc Việt Nam ghi bàn vậy.

Nhưng nếu doanh số không về, mọi chuyện đôi khi sẽ khá tệ, tệ vì không biết mình đã cố gắng đủ chưa, tệ vì những câu hỏi đôi khi không biết trả lời làm sao cho cấp trên. Tệ vì mình để phụ lòng & công sức của các đội khác

Mà các bạn cũng biết, khi mà sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần không vững, nhưng suy nghĩ tiêu cực bắt đầu xuất hiện và kéo theo đó hiệu suất công việc giảm

Hậu Mega Sale, thực chất là giai đoạn nhảy cảm nhất với người làm lĩnh vực Sàn TMDT.

Mùa Cao Điểm Của Ecommerce Sắp Bắt Đầu – Cần Chuẩn Bị Những Gì

Bây giờ là tháng 6.

Các chiến dịch 8.8 9.9 10.10 11.11 và Tết. Là những chiến dịch đinh nhất của sàn. Nhân sự được xem như đang ở trong giai đoạn hạ nhiệt của ngành và có khoảng tháng 7 để chuẩn bị tinh thần cho một loạt các chiến dịch không ngừng nghỉ. (mình đang không tính các chiến dịch Super Brand Day riêng nhà bán hàng).

Giai đoạn dao động của nhân sự ngành

Đây cũng chính là thời gian dao động của nhân sự ngành. Mình nhìn xung quanh, đối tác thì việc thay máu nhân sự đang diễn ra với tần xuất khá nhiều ở thời điểm hiện tại và có thể trong 1 2 tháng tới nữa.

Công ty tìm kiếm nhân sự mới để bổ sung lực lượng cho giai đoạn nóng nhất năm hoặc nhân viên trong ngành tìm một bến đỗ mới….trước khi bị guồng quay cuối năm & Tết cuốn đi (đến tháng 9 là không còn muốn nghỉ nữa mà ráng làm đến qua Tết).

Cơ hội

Nhân sự trong sàn (đặc biệt là các vị trí commercial & marketing). Có thể muốn tìm Client để bổ sung những nhóm kiến thức còn thiếu của mình. Đây là cơ hội có 1 không 2 cho các doanh nghiệp (đặc biệt là doanh nghiệp muốn chuyển dịch lên sàn) Vì không dễ để có thể tìm được nhân sự có chuyên môn cao trong ngành và hiểu về sàn trong thời điểm hiện tại.

Và ngược lại, nhân sự cũng có nhiều sự lựa chọn hơn khi mà doanh nghiệp đang muốn cải thiện doanh thu trong giai đoạn cuối năm. Đặc biệt là trong tình hình Covid diễn biến phức tạp thì doanh nghiệp càng có lí do để đẩy mạnh kênh Sàn TMDT

Thách thức

Doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc giữ chân nhân sự, khi mình trò chuyện với mọi người trong ngành, sau các chiến dịch quý 1 và quý 2. Có nhiều người đã lên kế hoạch nghỉ việc, hoặc nản quá than thở không muốn làm nữa vì cảm thấy công việc đang lấn chiếm quỹ thời gian cá nhân của các bạn ấy khá nhiều.

Người làm nghề có kế hoạch cho giai đoạn nước rút cuối năm

a/ Đối với Marker đang trong ngành như mình 

• Chuẩn bị về mặt sức khỏe tinh thần & sức khỏe thể chất là quan trọng nhất. Không phải câu chuyện chuyên môn.

Kiến thức chuyên môn có thể được bồi dưỡng liên tục qua các trải nghiệm làm việc thực tế. Cái cần mình nghĩ đó là một nền tảng sức khỏe tốt, kèm theo tinh thần vững vàng vì giai đoạn cuối sẽ có rất nhiều thứ căng thẳng sẽ ập đến bất kì lúc nào (sếp, đồng nghiệp, đối tác, KPI, báo cáo, tổng kết cuối năm).

• Có hẵn kế hoạch “buông”

Buông ở đây không phải nghỉ việc đâu nhé kaka. Buông ở đây là buông như thứ thực sự không quan trọng và không đóng góp được nhiều về kết quả công việc cuối cùng của cá nhân. Ví dụ, một project làm 3 kênh Shopee TIKI Lazada, số trên TIKI có vẻ thấp thì mình sẽ có kế hoạch buông TIKI vì đối chiếu với khả năng tải được công việc của mình thì làm tốt kênh TIKI là điều không thể.

Tư duy của mình rất đơn giản: Mình có 3 KPI phải đạt được trong 1 năm, nhưng nếu mình nhắm tình hình lực của mình không đủ, thì mình sẽ tập trung vào 1 KPI hoặc 2KPI và phải đạt được nó, KPI thứ 3 có thể sẽ tệ. Nhưng về tổng thể. Mình có đạt và thậm chí vượt KPI (đây là cơ sở để bạn có cơ sở đàm phán trong các cuộc họp). Hơn là việc dành hết nội lực của mình để cố làm tốt cả 3 KPI nhưng cuối cùng không có cái nào đạt. 

• Hiểu mình và hiểu thị trường & cố gắng xác định điểm đến tiếp theo

Trong công ty mình chuyên môn hóa khá cao. mình làm Marketing, đồng nghĩa với vận hành, logistic hay Commercial mình sẽ không mạnh vì không trực tiếp thực hành.

Khi này sẽ có hai hướng, mình sẽ phát triển nâng cao lĩnh vực Marketing của mình, chuyên mảng Marketing đi thật sâu vào nó. Hoặc mình sẽ học tập & trải nghiệm thêm các vị trí khác như Commercial để có đủ độ chín về tổng quan. Và tuy vào điểm đến tiếp theo của mình, mình sẽ có kế hoạch & sự lựa chọn nhất định.

a/ Đối với người muốn gia nhập ngành.

• Chuẩn bị về mặt kiến thức trong 2 tháng 7 & 8
• Tận dụng mọi cơ hội ngay từ bây giờ vì tháng cao điểm tuyển dụng bổ sung nguồn lực nhân sự sắp đến
• Tìm hiểu bản thân & tính cách thực sự vì như mình mô tả, ngành này là một trong những ngành hot nhưng nó cũng đào thải rất nhanh vì mang tính cạnh tranh & áp lực rất lớn

Kết Bài

Tóm lại, mình chia sẻ góc nhìn của mình, nhằm mang đến nhiều góc nhìn cho doanh nghiệp, người trong ngành và người ngoại ngành để các bạn hiểu được tính chất công việc cũng như những khó khăn & thách thức trong ngành này. Hi vọng nó sẽ giúp bạn có thêm cơ sở để đi đến những quyết định đúng đắn.

Xem thêm các bài viết hay & mới nhất của mình:

Bài viết: Góc nhìn và cách làm Marketing các gian hàng level tiền tỉ, trăm triệu, chục triệu trong một ngày Mega Sale -> Xem Tại đây 

Bài viết: Chuẩn bị Mega Sale Campaign dựa trên thấu hiểu hành vi mua hàng của Shopper trên sàn –> xem Tại đây

Bài viết: Cách tư duy thiết kế dữ liệu khi làm Marketing trên sàn TMDT -> xem Tại đây

—–

Buy Me A Coffe – Mời Mình 1 Ly Cafe Làm Quen Nhé ^^

Mình không phải là thầy giáo, tư vấn viên hay chủ một gian hàng nào cả. Mình đơn giản là đang làm tốt công việc (Ecommerce Marketing Planner) bằng cách đúc kết và chia sẻ những thứ mình làm và trải nghiệm được trong quá trình làm nghề, thông qua các nội dung trên Blog.

Nếu bạn đọc đến đây, và thấy bài viết hay và có giá trị, thì hãy “mời” mình bằng 1 ly Cafe. Hãy tưởng tượng bạn uống mời mình 1 ly cafe có giá 2$ – 5$, và mình sẽ thưởng thức cốc cafe đó để tìm kiếm những ý tưởng, kinh nghiệm thực tế và tiếp tục có những bài viết chất lượng hơn.

Bạn có thể ủng hộ Nhân qua link MoMo này nhé (và đừng quên để lại lời nhắn góp ý cũng như Tên của bạn nhé): https://nhantien.momo.vn/cristo